Sabrina Starke werd het zwarte, vrouwelijke rolmodel dat ze zelf miste

Muziek is mijn krachtigste middel om letterlijk en figuurlijk mijn stem te laten horen

Interview door Lisa Goudsmit

Muzikant Sabrina Starke (37) zingt niet alleen over sterke vrouwen, op haar laatste albumcover toonde ze ook 37 vrouwen die ze als rolmodel ziet. Daarnaast zet Starke, die voor ze professioneel muzikant werd vijf jaar als jongerenwerker werkte, zich graag in voor talentontwikkeling van tienermeisjes; haar eigen dochter voedt ze op tot zelfverzekerde vrouw door zelf het goede voorbeeld te geven.

Wat heb jij met Internationale Vrouwendag?
‘Ik vind alle extra aandacht voor vrouwen goed; niet alleen voor moeilijkheden, maar ook voor bijzondere projecten en verhalen van vrouwen. Ik ben heel positief, ik zie Internationale Vrouwendag als een viering van mooie, boeiende mensen. Ik zie zoveel vrouwen om me heen die allemaal toffe dingen doen. Bijvoorbeeld Stephanie Afrifa, een heel inspirerende culturele ondernemer. Ze heeft een heel goede smaak qua kunst; dankzij haar leer ik veel kunstenaars kennen. Ook geweldig is Shay Kreuger van FunX: zij is heel zelfverzekerd en welbespraakt. Echt een verhalenverteller.’

Wat is feminisme voor jou?
‘Een feminist is iemand die aandacht heeft voor bepaalde rechten van de vrouw, voor de behandeling van vrouwen binnen verschillende lagen van de samenleving. Feminisme bewaakt vrouwenrechten en zorgt ervoor dat we de ruimte krijgen om onszelf te presenteren en profileren. Er zijn verschillende soorten feministen. Sommigen zijn zo strijdlustig dat ze niet meer openstaan voor mannen, maar je kan ook feminist zijn op een subtielere manier. Dat laatste ben ik dan eerder, al zou ik mezelf niet meteen een feminist noemen – misschien door die negatieve associaties mensen ermee hebben, dat je dan een boze vrouw bent. Terwijl ik me wel bezig houd met de rechten van vrouwen en meisjes.’

Op welke manier doe je dat?
‘Ik verbind me graag aan projecten die te maken hebben met emancipatie en zelfontwikkelingen. Aan debatten bijvoorbeeld, of events voor goede doelen zoals Plan dat jonge meisjes helpt. Binnen mijn eigen muziek zing ik ook graag over sterke vrouwen. In ‘A Woman’s Gonna Try’ zing ik: “I’ll bend, But I won’t break, Even not, though I make mistakes, I’ll try.” Muziek is mijn krachtigste middel om letterlijk en figuurlijk mijn stem te laten horen over allerlei zaken die spelen in de wereld. Ik werk ook mee een mooi project vanuit het Bijlmer Parktheater, gericht op zwarte meiden: Black Magic Girlz. Zij krijgen een traject aangeboden waarbinnen ze aan de slag gaan met hun talenten, maar ook met black history. Binnen de Nederlandse samenleving is zwart zijn nou eenmaal iets waarbinnen je je weg moet zoeken, ik help die meiden daarbij.’

Wat valt er te winnen op dat gebied?
‘Alle meisjes in die leeftijd tussen twaalf en zestien jaar hebben extra aandacht nodig; er zijn zoveel invloeden, zoals sociale media, die zelfverzekerdheid in de weg kunnen zitten. Daarom is het belangrijk deze jonge vrouwen zich bewust te maken van hoe bepaalde dingen werken binnen de maatschappij en hoe ze daar mee om kunnen gaan.’

Hoe heb jij het zelf ervaren, je plek vinden in de maatschappij en in de muziekwereld?
‘Wat het niet makkelijker maakte is dat er waren weinig rolmodellen waren die op mij leken. Op mijn laatste albumcover heb ik 37 vrouwen gezet waarvan ik zou willen dat ze er in mijn jeugd waren. In de showbusiness waren en zijn minder donkere vrouwen – gelukkig waren bijvoorbeeld Jetty Mathurin en Gerda Havertong er wel – maar er zijn ook bijvoorbeeld minder zwarte leraressen. Als je weinig positieve rolmodellen ziet waarmee je je kan identificeren, is het moeilijk je ergens aan op te trekken.’

Verandert dat nu?
‘Jazeker, er is wat gaande. In reclames en bladen zie je meer donkere vrouwen, maar ook bij De Wereld Draait Door. Veel mensen worden zich steeds bewuster van het feit dat Nederland een divers land is met zoveel mooie nationaliteiten; waarom zou je dat niet terug zien in de media? Er zijn in Nederland veel onderhuidse, kwalijke ideeën die nu langzaamaan bovendrijven, neem bijvoorbeeld die Zwarte Pieten-discussie en het slavernijverleden. Het is goed dat dat besproken wordt, dan kan het verbeteren. Ik heb zelf trouwens niet de behoefte dit vanuit de politiek te veranderen, ik doe dat via de kunst. Met mijn muziek kan ik mensen informeren en inspireren.’

Je hebt zelf een dochter van twaalf, wat geef je aan haar door?
‘Dat ik blij ben met mezelf, dat ik goed in mijn vel zit. Voorbeeld doet volgen, hoop ik. Al sinds ze jong benoem ik dat ze zwart is; dat ze bijvoorbeeld ander haar heeft dan blanken, maar dat ze daar trots op kan en moet zijn. Het belangrijkste is uiteindelijk dat mijn dochter het gevoel heeft dat ze me alles kan vertellen. Als dat zo is, heb ik het goed gedaan.’ 

Praat je met haar, of met andere familieleden, makkelijk over vrouwelijke onderwerpen zoals menstruatie?
‘Ik kom uit de Surinaamse cultuur, daarbinnen is het niet altijd gebruikelijk alles open te bespreken. Ik heb wel onvoorwaardelijke liefde gehad, maar moest ook heel gehoorzaam zijn naar ouderen; bij ons moet je sterk zijn, je emoties niet te erg laten gelden. Ik wil dat laatste doorbreken. Het is zo belangrijk wel open en open minded te zijn! Wat menstruatie betreft: mijn moeder legde wel uit wat het was, maar toen ik het eenmaal werd was er geen reden meer erover te spreken. Met mijn eigen dochter heb ik wel besproken wat er gaat gebeuren en hoe het allemaal werkt en waarom. Ik let goed op haar, op hoe ze zich voelt en wat ze eet. Het effect van voeding op je emoties en je cyclus is groot.’

Ben je daar heel erg mee bezig?
‘Ja, ik ben al meer dan tien jaar serieus bezig met gezonde voeding en sinds vier jaar doe ik een opleiding macrobiotiek tot natuurvoeding-kok. Dat ben ik bijna, nu ga ik nog twee jaar studeren om natuurvoeding-therapeut te worden. Macrobiotiek is een veganistische way of life, heel erg afgestemd op je conditie en je energieën. Je kan die heel erg sturen met voeding namelijk. Ik hoop in de toekomst daar ook professioneel mee aan de slag te gaan.’